Parool: Het gemak waarmee iemand tot woonfraudeur wordt verklaard is ongelofelijk

Bij de aanpak van ‘woonfraudeurs’ blijkt weer eens het ongelofelijke wantrouwen dat de overheid koestert tegenover haar eigen burgers, ziet Jantien de Laaf, jurist voor Woonbootvereniging Amsterdam.

Auteur: Jantien de Laaf

Het Parool besteedde eerder deze maand aandacht aan de pervers hoge boetes die de gemeente Amsterdam oplegt aan zogenaamde ‘woonfraudeurs’ en de gevolgen die dat weer heeft voor deze mensen.

Ik ben jurist voor Woonbootvereniging Amsterdam en krijg regelmatig te maken met mensen die zo’n boete opgelegd dreigen te krijgen of al hebben gekregen. Inmiddels is er een groep gedupeerden opgezet, die met hulp van de vereniging Amsterdam Gastvrij en de Woonbootvereniging probeert dit probleem aangekaart te krijgen bij de Amsterdamse politiek. Ook de Amsterdamse ombudsman lijkt bezorgd over het gebrek aan redelijkheid, proportionaliteit en subsidiariteit in het sanctiebeleid.

De hoogte van de boetes, soms bijna 9000 euro en vorig jaar nog zo’n 22.000 euro, is in al de gevallen die ik ken niet in proportie tot de gemaakte ‘overtreding’. Ter vergelijking: als je een rood licht negeert en bewust het risico neemt iemand dood te rijden, krijg je een boete van 250 euro plus 9 euro administratiekosten van het CJIB.

Warrige regelgeving

Zonder uitzondering zijn deze verhuurders mensen die financiële tekorten hebben opgelopen door de coronacrisis of gewone Amsterdammers met een klein inkomen, die de torenhoge woon- en andere kosten in deze steeds duurder wordende stad proberen op te vangen door hun woning tijdens een vakantie te verhuren.

Niemand die tot deze groep behoort heeft enig voordeel gehad van de ‘overtreding’. Het zijn meestal mensen die door de warrige regelgeving en de door de rechter teruggefloten fouten van de gemeente niet meer goed wisten wat er exact van hen werd verwacht of oprecht meenden dat ze zich aan alle regels hielden. In een enkel geval vergat iemand, soms door verschoonbare omstandigheden, een verhuur te melden. Dat ‘vergrijp’ kan niet worden hersteld, omdat je na afloop geen melding meer kan doen.

Woonboten vielen, door een fout van de gemeente, tot begin 2021 niet onder de huisvestingsverordening. Eigenaren hoefden dus niet te voldoen aan die regels. Hoewel de gemeente al op de hoogte was van de fout, kreeg een bootbewoner toch een boete opgelegd omdat was vergeten een verhuurmoment te melden. Aan de verhuurgeschiedenis was te zien dat deze persoon zich altijd aan de regels had gehouden. De kosten voor juridische bijstand die de ‘overtreder’ moest maken om de boete van 11.600 euro te ontlopen, weigert de gemeente al een jaar lang te vergoeden.

Symboolpolitiek

Al deze mensen doen niet aan woningonttrekking door die dertig dagen verhuur. Noch dragen zij bij aan de schaarsheid van betaalbare woningen. Dat zijn de investeerders die door laksheid van de gemeente hele huizenblokken hebben kunnen opkopen, om die vervolgens voor vakantieverhuur te gebruiken of in de vrije sector te kunnen verhuren. De gemeente maakt echter dankbaar gebruik van die beeldvorming ter staving van de symboolpolitiek die zij voert tegen de woningnood.

Op donderdag 12 mei heb ik naar de eindeloos durende debatten geluisterd over het verschrikkelijke toeslagenschandaal, de kinderen die daardoor uit huis zijn geplaatst en de levens die zijn vernietigd. Ik herken in het hierboven omschreven handelen van de gemeente Amsterdam dezelfde redeneertrant, de genadeloze benadering van verhuurders door het openbaar bestuur, de onredelijke normen die aan burgers worden gesteld, de disproportionele straffen en het gemak waarmee iemand tot fraudeur wordt verklaard.

Disproportionele straf

Ik voel het ongelofelijke wantrouwen dat de overheid koestert jegens haar eigen burgers. De rechterlijke macht, die ondanks de excuses die door de afdeling bestuursrecht van de Raad van State inzake de toeslagenaffaire werden gemaakt, stelt kennelijk weer geen vragen bij deze zelfde gang van zaken.

De verbazing en schok die bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen door de politiek en de media werden geuit omtrent de lage opkomst van kiezers, kun je bijna verbazingwekkend noemen. Immers, een overheid die structureel haar eigen burgers wantrouwt, hen niet hoort en disproportioneel straft – en de gevolgen daarvan niet onder ogen wil zien en al helemaal niet wil oplossen – kan toch moeilijk verbaasd zijn als die zelfde burger het uiteindelijk laat afweten.

‘Hysterical’: Amsterdammers slam holiday rental fines

DUTCH NEWS Magazine

A tough approach to illegal hotels in Amsterdam is unfairly punishing people who make simple mistakes, according to local politicians and a lobby group for B&Bs.

Last year, Amsterdam council gave 72 people a fine for holiday rental in breach of the strict rules introduced after universal concerns in the council about over-tourism. Now, however around 30 people have asked for assistance from the Amsterdam ombudsman because they believe they have been unfairly victimised, with fines from €8,700 for what they say are errors or misunderstandings.

Amsterdam Gastvrij, a lobby group for B&Bs, has called urgently for a more human touch to enforcement, saying that normal Amsterdammers – who did not break the 30-day holiday hire limit – have suffered significant hardship. The Amsterdam ombudsman Munish Ramlal, members of D66 and the local CDA have also raised concerns, with some suggesting that the Dutch capital should follow policy in Utrecht to give a ‘warning fine’ for a first offence. ‘Gesture politics’ CDA councillor Rogier Havelaar said that the situation was ‘appalling’. ‘The previous coalition of GroenLinks, the PvdA, D66 and the SP has introduced [rules] far too sloppily and there is a lot of gesture politics involved,’ he told Dutch News. ‘There was a lot of bulldozer language about tackling illegal renters. ‘But in the background, the rules have frequently changed, sometimes because the coalition wanted new things but often because of court rulings saying that the policies introduced were unsound. A lot of people have trouble keeping up.’ ‘There was exactly the same discussion in Utrecht council, where GroenLinks and D66 said that if they see someone has made a mistake, an administrative error or causing local nuisance, the first time there will be a warning fine: the second time, you get the high fine.’

Law suit

He said the CDA has previously proposed a warning fine of €500 or €750 in Amsterdam too. ‘This would ensure that people who are acting in good faith but make a mistake get a shock, but pay, and then do things right – and it avoids a lot of legal action because people who get a fine of €8,000 or €11,000 call a lawyer,’ he said. ‘These legal cases also cost the Amsterdammer a lot of money.’ He cited one example of a young man, engaged to his girlfriend, who claims he made an administrative error in not telling the city in advance about a stay, and received an €8,700 fine. He emptied his wedding fund and went to live with his parents-in-law for 29 days, renting out the apartment again in order to pay for the fine and the wedding. ‘This isn’t a corporate – it’s the government, and I would rather see the government in discussion with people to solve problems than making everything into a law suit,’ added Havelaar.

‘Hysterical’

Amsterdam Gastvrij gives other examples of a single mother renting out her apartment in order to pay for a holiday with her son, and a yoga teacher whose income was hard-hit during the pandemic – both of whom made mistakes and were fined, but neither of whom rented out for more than 30 days. Charles Scheublin, a former B&B owner, told Dutch News that he was forced to sell his old apartment near the Vondelpark after the city said – although he had a valid and extended B&B license – his attic could no longer be considered part of the house. It also claimed his tenant was not resident and running the B&B. Although Scheublin has paid a €20,500 fine under protest, he has started a court case against the total €41,000 penalty. ‘They first make a fine and then start looking for arguments,’ he said. ‘It is a kind of hysterical idea that they are against bed and breakfasts and make it impossible to run one. Of course there have been people who bought whole houses and rented them to tourists while nobody was living there, and of course there are sometimes too many tourists disturbing the local people. But that doesn’t mean somebody who honestly earns an income by renting one or two rooms within the rules of the law should have their living made impossible.’

Rogue landlords

The Amsterdam ombudsman told Dutch News that the council should be wary of tarring all citizens with the same brush. ‘With Airbnb, some people have made a mistake with an application for Airbnb rental, just individuals, students or young workers, who have made an administrative fault – but then get a fine of €11,000,’ he said. ‘The council thought they were all rogue landlords, but that’s just an image. Perhaps it applied to some of them, not for others. You can’t just give a fine of €11,000 and when they knock on your door and say that something is wrong, the council says: “Sorry, this is policy – go figure it out for yourself”

Maarten Bruinsma, chairman of Amsterdam Gastvrij, said that it is strange that mayor Femke Halsema supports a right to make mistakes in good faith, but that this idea is apparently not applied in practice. ‘Every week, somebody with a fine like that calls me,’ he said. ‘It has become very clear that these fines intended for illegal investors – huisjesmelkers – are now almost exclusively being given to people who just forget to report a stay, for example. ‘It would, of course, have made much more sense if the city had made an agreement with Airbnb with a registration system from the start because now there is a discussion not necessarily based in fact.’

‘Know the rules’

CIty housing chief Jakob Wedemeijer said in a statement that the fines reflect the extent of the problem with illegal holiday rental. ‘We have high fines because illegal rentals earn people a huge amount of money,’ he said. ‘Until a few years ago, major corporations rented whole buildings illegally to tourists continuously, which meant that homes were no longer available for people seeking a house, and there was a lot of neighbourhood nuisance. Partly due to the high fines, this is now under control. ‘Now we are seeing that it’s mostly about individuals breaking the rules, which is why the fines have been lowered for a number of breaches, and via an official objection, a fine can be moderated if there are exceptional circumstances. But action is still necessary, because there are still people who try to get around the rules by renting without permission or, by not reporting rentals, also not sticking to the maximum numbers of nights… ‘If you choose to rent out your home, you also need to ensure you know the rules and follow them.’

Parool: 11.600 euro boete na Airbnb-verhuur: ‘Eén foutje en de gemeente ziet je als fraudeur’

David Hielkema

Ze verhuurden hun huis via Airbnb en kregen boetes van de gemeente tot bijna 12.000 euro voor administratieve fouten. Maura Turci (48) uit Slotermeer is een van de tientallen Amsterdammers die hierdoor grote financiële zorgen hebben. ‘Wat moet ik doen? Mijn huis verkopen?’

De schutting van Maura Turci (48) viel onlangs om toen een storm door Amsterdam raasde. Volgende maand wordt die gemaakt, maar verder is ze erg tevreden over haar koopwoning in een rustige woonwijk in Slotermeer waar ze woont met haar twaalfjarige zoon. Fijn contact met de buren, sociale voorzieningen om de hoek en in coronatijd was ze maar al te blij met de kleine tuin. In de zomer en met kerst gaat de geboren Italiaanse, die werkt in het Zaans Medisch Centrum, geregeld terug naar Genua, haar thuisstad. Familiebezoek. Om dat te bekostigen verhuurt ze haar woning via Airbnb. Dat doet ze al jaren. In 2021 deed ze dat voor twaalf dagen. “Ik weet dat veel mensen naar Amsterdam komen om te feesten, dus verhuur ik niet aan groepen. Hier zitten alleen stelletjes.” Haar verdiensten vorig jaar: 1100 euro.

Op 21 januari dit jaar kwam aangetekende post van de gemeente. Verschillende brieven, tientallen pagina’s, veel juridische taal, maar kort samengevat: Turci maakt zich schuldig aan woonfraude en moet een boete van 11.600 euro betalen. “Ik geloofde het niet.” Luchtbed verhuren Airbnb heeft sinds het ontstaan in 2008 een grote transformatie doorgemaakt. De oprichters verhuurden uit geldnood een luchtbed – met een ontbijtje erbij – in hun appartementje in San Francisco via de provisorische, zelf geknutselde website Airbed & Breakfast. Veertien jaar en miljarden euro’s omzet later is er weinig over van het bedrijf van toen. Investeerders kochten wereldwijd in steden hele blokken woningen op om te verhuren, wat mede tot stijgende huizenprijzen leidde. Mensen gingen elders goedkoop wonen om hun huis voor veel geld aan toeristen te verhuren, wat op veel plekken tot overlast leidde: feestende jongeren die Amsterdammers ’s nachts wakker hielden zetten de leefbaarheid in een aantal wijken onder druk. De gemeente begon jaren geleden al een offensief tegen de verhuurplatforms.

Wat zijn de regels?

2014 woningeigenaren in Amsterdam mogen hun huis maximaal 60 nachten per jaar verhuren, aan niet meer dan vier gasten tegelijk.

2017 elke vakantieverhuur moet vooraf bij de gemeente worden gemeld.

2019 verhuur wordt beperkt: maximaal 30 nachten per jaar.

2020 vergunningplicht, waarmee de gemeente vakantieverhuur in bepaalde wijken onmogelijk wil maken. Zo werd het verboden in delen van de binnenstad, maar na een uitspraak van de rechter is dit vorig jaar opgeschort.

2021 landelijke registratieplicht, waardoor de gemeente vakantieverhuur beter kan controleren. Platforms kunnen een boete krijgen als ze advertenties zonder registratienummer plaatsen.

Vóór 2021 stonden op Airbnb 18.500 Amsterdamse advertenties. Veel zijn verwijderd door de landelijke registratieplicht. Volgens de meest recente cijfers zijn er nog 4500 over.

Turci snapt de strenge regels wel, om zo grote commerciële verhuurders aan te pakken. Zelf wil ze de regels ook niet overtreden – daarom verbaasde de brief haar ook zo. Ze was ervan overtuigd wel een vergunning te hebben.

Slapeloze nachten

Met de gemeente heeft ze meermaals contact opgenomen om uit te zoeken hoe het zit. Bellen, mailen, nog een keer telefoneren. “Ik zei meermaals dat ik de informatie niet op de website kon vinden. Ik werd de hele tijd doorverbonden en uiteindelijk hoorde ik dat de persoon die ik moest spreken op vakantie was. Na twee weken kreeg ik een e-mail dat de informatie op de website staat. Was ik weer terug bij af. Hoe kan dit?” De hoge boete leverde haar slapeloze nachten op. “Bijna twaalfduizend euro,” herhaalt ze. “Hoe moet ik dat betalen?” Een advocaat hielp ook niet en de boete bleef staan. Gemeentejuristen concludeerden dat het registratienummer en vergunningsnummer niet overeenkomen. Turci: “Waarom zou ik niet 46 euro willen betalen voor een registratienummer? Dat is een boete niet waard.” Turci geeft toe wel een andere fout te hebben gemaakt: ze was vergeten toeristen te melden bij de gemeente. Die eist nu dat ze de boete binnen een jaar betaalt. Een betaalregeling is mogelijk – wat neerkomt op 1160 euro per maand. “Een boete door mijn fout snap ik, maar hoe moet ik bijna twaalfduizend euro betalen? Ik heb dat geld niet. Moet ik mijn huis verkopen? Bij mijn moeder in Italië gaan wonen? Ik werk al veertig uur per week en ik kom net rond.”

‘Mensen worden geruïneerd’

Turci is niet alleen. Samen met zo’n dertig anderen zit ze in een WhatsAppgroep waar vergelijkbare verhalen worden gedeeld. Eén daarvan is dat van Mark Borst (39). Zijn broer kwam onverwacht te overlijden. Door rouw in combinatie met een post-traumatische stressstoornis raakte Borst in de ziektewet. Om zijn hypotheek te kunnen betalen verhuurt hij zijn huis binnen de gemeentelijke regels. Met vergunning, niet langer dan dertig dagen, alleen vergat hij in de ‘trein van verdriet’ een melding te maken van een van de verhuren. Het gevolg: een boete van 6000 euro. Advocaat erbij, maar tevergeefs. Borst: “Dat de gemeente zo hard wil optreden en doet alsof ik een huisjesmelker ben… Alleen omdat ik vergeten ben een melding te maken? Geef me dan bijvoorbeeld een boete van 250 euro. Dit is heel veel geld en ik heb al bijna niks meer op mijn spaarrekening. Mensen worden geruïneerd. Als zoiets met je broer gebeurt, stort je hele wereld al in.”

Beheerder van de WhatsAppgroep is Maarten Bruinsma, voorzitter van Vereniging Amsterdam Gastvrij, de belangenvereniging voor particuliere vakantieverhuurders en B&B’s. Hij komt op voor particuliere vakantieverhuurders en ziet vaker verhuurders die ‘administratieve fouten’ maken zonder hier voordeel van te hebben. Bruinsma: “Door onbedoelde administratieve omissies krijgen ze boetes van 8700 of 11.600 euro en worden ze direct als fraudeur bestempeld. Ze zijn vaak ten einde raad.”

Bruinsma heeft veel WOB-stukken in bezit over de totstandkoming van de boetes binnen de gemeente. Uit die stukken, die ook ingezien zijn door Het Parool, blijkt dat ambtenaren in 2020 al waarschuwden dat nuancering van het boetebeleid nodig is. Bruinsma: “Voormalig woonwethouder Ivens hield vast aan maximumbedragen en weigerde duidelijk onderscheid te maken tussen administratieve fouten van particulieren en bedrijfsmatige fraude. Door eigen juristen werd hier wel herhaaldelijk op aangedrongen.”

Raad van State

Onder druk van drie uitspraken van de Raad van State deed de gemeente vorig jaar al een stap terug en verlaagde ze verschillende boetes voor overtredingen. Bruinsma hoopt dat dit nu weer gebeurt. “De benadeelden moeten samen optrekken om voor hun recht op te komen. Waarschijnlijk zal dit weer eindigen in slopende en kostbare juridische procedures tot aan de Raad van State.”

Bezwaren tegen de boetes werken vaak niet, zo blijkt ook uit reacties binnen de WhatsAppgroep. Turci zal deze keer zelf een verweerschrift schrijven om zo advocaatkosten te besparen. Een rechtszaak aanspannen ziet ze niet zitten. “Dat geeft te veel stress. Ik kan het risico niet nemen dat ik verlies en dan ook de kosten voor de advocaat moet betalen.”

Inmiddels staat haar woning weer op Airbnb – met alle juiste vergunningen, nummers en zonder dat ze vooraf vergeet te melden bij de gemeente dat er toeristen naar haar woning in Nieuw-West komen. “Ik moet het geld om de boete te betalen ergens vandaan halen.”

Gemeente Amsterdam: ‘Zorg dat je de regels kent en volgt’

Wethouder Jakob Wedemeijer (Wonen) zegt dat mede door de hoge boetes illegale vakantieverhuur is teruggedrongen de afgelopen jaren. Hij ziet dat boetes nu vaker voor particuliere overtreders zijn in plaats van vastgoedbezitters. “Als er een boete wordt opgelegd kan in een bezwaarprocedure op grond van bijzondere omstandigheden de boete worden gematigd.”

De wethouder blijft het nodig te vinden om ook tegen particuliere huurders hard op te treden, omdat er nog steeds mensen zijn die de regels omzeilen. “De regels staan duidelijk vermeld op de website van de gemeente en de vakantieverhuurplatforms. Als je ervoor kiest om je woning te verhuren, moet je ook zorgen dat je de regels kent en volgt.” Ombudsman: ‘Toeslagenachtige praktijken moeten we voorkomen’

Ombudsman Munish Ramlal zet grote vraagtekens bij de proportionaliteit van het boetebeleid dat de gemeente voert. “Burgers die mede door wisselende regels en communicatie onbedoeld een fout maken bij het nakomen van hun verplichtingen komen door hoge boetes regelmatig in grote financiële problemen. Ook krijgen zij onterecht het stempel van fraudeur opgeplakt, terwijl we ons met z’n allen juist zouden moeten inzetten om niet in toeslagenachtige praktijken terecht te komen.”

Over de slechte klachtenafhandeling trok Ramlal eerder dit jaar al aan de bel. Hij zei dat de gemeente een ‘dieptepunt’ heeft bereikt. Bewoners krijgen vaak geen reactie, het duurt lang, het wordt al snel erg onpersoonlijk of zelfs vijandelijk. Een woordvoerder van burgemeester Halsema zei de analyse van de ombudsman ‘zeer serieus’ te nemen en te werken aan verbetering.

Vakantieverhuurders met boete verzameld: Ombudsman bemoeit zich ermee

11.600 euro boete na Vakantieverhuur: ‘Eén foutje en de gemeente ziet je als fraudeur’

Ze verhuurden hun huis via Airbnb en kregen boetes van de gemeente tot bijna 12.000 euro voor administratieve fouten. Maura Turci (48) uit Slotermeer is een van de tientallen Amsterdammers die hierdoor grote financiële zorgen hebben. ‘Wat moet ik doen? Mijn huis verkopen?’

Amsterdam Gastvrij heeft inmiddels tientallen slachtoffers verenigd en ook de Ombudsman van Amsterdam zet zich voor hen in.

De afgelopen maanden bereikten ons om de haverklap vakantieverhuurders in paniek omdat ze 8.700 euro of meer boete kregen voor het niet op tijd melden van een gast. Het is niet mogelijk om na aankomst van de gast alsnog te melden. De gemeente haalt de gegevens van platformwebsites zoals Airbnb en constateert op deze wijze een overtreding van de regels. We hebben de gedupeerden samengebracht in een app groep en de ombudsman van Amsterdam bleek geïnteresseerd en bereid om deze groep mensen te horen en terzijde te staan.

15 november 2022: INTUSSEN IS ER EEN BESLUIT GENOMEN: ‘De eerstvolgende mogelijkheid om het boetebedrag van de eerste administratieve overtredingen in de HVV te wijzigen is op 1 januari 2024. Het college wil niet wachten met het toepassen van de verlaging van de administratieve boetes tot 1 januari 2024 en heeft daarom voor de periode tot 1 januari 2024 proportionaliteitsbeleid vastgesteld, waarbij vooruitlopend op de wijziging van de verordening de boetes al dienovereenkomstig worden gematigd.’ lees hier de hele brief

Parool: Amsterdam verlaagt eerste boete voor vakantieverhuur woning 18 november 2022

Parool: Gemeente Amsterdam stopt voorlopig met uitdelen hoge Airbnb-boetes 9 juni 2022

Brief van Amsterdam Gastvrij aan wethouder Zita Pels en alle raadsleden 7 juni 2022

Artikel Parool Opinie ‘11.600 euro boete na Airbnb-verhuur: ‘Eén foutje en de gemeente ziet je als fraudeur’ 23 mei 2022

Artikel Parool Gemeente Amsterdam stopt voorlopig met uitdelen hoge Airbnb-boetes 9 mei 2022

Artikel Dutch News Amsterdam to rethink fines for mistakes with holiday rental Housing 9 mei 2022

Raadsinformatiebrief handhaving woonfraude en incasso 29 maart 2022

Inspraak en reacties tijdens de raadsvergadering van 9 juni 2022

Inspraak Maarten Bruinsma, voorzitter Amsterdam Gastvrij

Inspraak Hr Biesjot, gedupeerde

Inspraak Mw Verhallen, gedupeerde

reactie Rogier Havelaar, CDA

reactie Sheher Khan, Denk

reactie Zita Pels, Wethouder

Brief aan Zita Pels en de raad: De verborgen verhalen achter de handhaving toeristische verhuur

Donderdag 9 juni bespreekt de gemeenteraad het jaarlijks verslag over de handhaving op woonfraude in Amsterdam, door deze krant gepresenteerd als een verslag van een succesvolle “strijd tegen verhuurplatforms”. Het verslag staat bomvol met cijfers. Belangrijke feiten en persoonlijke drama’s blijven echter verborgen. 

Zo valt te lezen dat er 403 meldingen van (overlast van) toeristische verhuur waren, een afname van meer dan 50% procent, die verklaard wordt door de afname van toerisme tijdens corona. Dat het aantal meldingen al sinds 2017 afneemt blijft onvermeld. Evenmin wordt duidelijk bij hoeveel van de meldingen er werkelijk sprake was van een misstand en in welke mate deze cijfers vertekend worden door enkelingen die zelfverklaard tientallen meldingen per jaar doen. 

Er zijn in totaal 72 bestuurlijke boetes voor vakantieverhuur opgelegd, maar onvermeld blijft dat het overgrote deel hiervan eenvoudige administratieve vergissingen van particulieren betreft. Zij behoren tot de onvermijdelijke paar procent die niet van de laatste regels op de hoogte is in een gemeente die haar huisvestingsverordening elk half jaar verandert.  

Dit zijn Amsterdammers als Maura, een alleenstaande moeder die de verhuuropbrengsten gebruikt om haar zoon op vakantie te nemen. Of Noriko, een yogalerares die haar inkomsten tijdens de coronacrisis zag verdampen. Ze hebben gemeen dat ze aan hun administratieve fout geen enkel voordeel gehad hebben. Ze hebben aantoonbaar het toegestane aantal nachten van 30 per jaar niet overschreden. Ten einde raad benaderen ze onze vereniging, omdat ze voor deze onbedoelde administratieve omissies boetes krijgen van 8700 of 11600 euro. Bedragen die ze vaak onmogelijk kunnen betalen en die bedoeld waren voor illegale hotels die gelukkig nauwelijks meer bestaan. Hun persoonlijke verhalen blijven voor de politici verborgen en ze hebben geen enkel vertrouwen meer in het gemeentelijk bestuur. 

Het college bericht voorts dat er nog een kleine 9 miljoen euro aan niet geïncasseerde boetes open staat, maar laat onvermeld dat een flink deel van die boetes volgens de rechter nooit opgelegd had mogen worden. Dat de gemeente volhardt in het incasseren van onterecht opgelegde boetes, omdat een benadeelde zijn of haar gang naar de rechter nu eenmaal niet heeft kunnen of willen maken, vinden wij bijzonder onrechtvaardig. 

De gemeenteraad heeft vorig jaar unaniem aan de wethouder gevraagd om de verhuurders beter te informeren over de verplichtingen en de boetes. Die informatievoorziening, in de vorm van een “actuele website” en “verschillende mediakanalen”, is helaas niet wezenlijk verbeterd en voorkomt onbedoelde overtredingen nog steeds niet. Desondanks wordt deze motie als afgehandeld beschouwd. 

In het landelijk regeerakkoord staat dat het niet zo mag zijn “dat mensen die onbedoeld een fout maken, direct als fraudeur worden bestempeld”. De gemeente Amsterdam heeft hier vooralsnog geen boodschap aan en weigert de menselijke maat te betrachten, waarvoor ze al herhaaldelijk door de hoogste rechter op de vingers is getikt. 

Uit interne e-mails over de totstandkoming van het huidige boetebeleid, via een recent WOB verzoek beschikbaar gekomen, blijkt dat beleidsmedewerkers al vóór de tik op de vingers van de Raad van State wisten dat nuancering in het boetebeleid nodig was. Voormalig wethouder Ivens hield echter vast aan maximumbedragen en weigerde een duidelijk onderscheid te maken tussen administratieve fouten van particulieren en bedrijfsmatige fraude, terwijl hier door de eigen juristen wel herhaaldelijk op aangedrongen werd. Het zal voor de benadeelden opnieuw betekenen dat ze hun recht op een evenredige behandeling pas weer kunnen halen na slopende en kostbare juridische procedures tot aan de Raad van State. 

Burgemeester Halsema pleitte vorig jaar in haar Abel Herzberglezing voor de menselijke maat en voor het “recht je te vergissen” naar Frans voorbeeld, waarbij mensen de mogelijkheid moeten hebben fouten te herstellen, als er sprake is van goeder trouw. Diverse raadsleden hebben aangegeven de lessen van de toeslagenaffaire ter harte te zullen nemen. De lakmoesproef voor al deze nobele intenties zal een rechtvaardige behandeling van deze gedupeerden en hun voorgangers zijn. 

We vragen u daarom om zo spoedig mogelijk met een herziening van het boetebeleid te komen, waarbij eerste administratieve overtredingen met een evenredige sanctie bestraft worden naar Utrechts voorbeeld. Ook vragen we om de lopende procedures, tot het moment dat het boetebeleid herzien is, te bevriezen, zodat ook de huidige gedupeerden kunnen rekenen op matiging (lex mitior beginsel). Ten slotte vragen we de onterecht opgelegde definitieve meldplichtboetes te herzien voor gedupeerden die kunnen aantonen (bv door het overhandigen van kalenderdata of bankafschriften) dat zij binnen het nachtencriterium gebleven zijn. 

Wij gaan hierover graag met u in overleg, waarbij voor ons vaststaat dat echte fraudeurs en "illegale hoteliers" niet op clementie hoeven te rekenen. 

Maarten Bruinsma

Voorzitter Amsterdam Gastvrij

Opinie: Mogen Amsterdammers vluchtelingen opvangen in hun eigen huis zonder het reële risico op een enorme boete?

Volgens de huisvestingsverordening van de gemeente Amsterdam (HVV) kan een woning niet voor minder dan 6 maanden worden bewoond zonder dat de eigenaar over een short stay vergunning beschikt. Die worden niet meer afgegeven. Ook dienen de zo opgevangen vluchtelingen tot één huishouden te behoren. Woningbouwcorporaties en vastgoedbedrijven kunnen dus geen vluchtelingen tijdelijk opvangen.

Volgens de HVV kan men in de eigen woning, zonder vergunning, slechts 1 (ander) eenpersoonshuishouden onderbrengen. Gewone bewoners kunnen dus vaak geen vluchtelingen opvangen, zeker niet wanneer er al een student inwoont.

B&B hosts hebben een vergunning op grond van de HVV om een huishouden tijdelijk te ontvangen, maar de groep mag maximaal uit vier personen bestaan, inclusief babies. De gastvrouw/-heer die dat doet zal de reguliere gasten moeten afzeggen, want naast reguliere gasten mag niet tegelijk ook een ander huishouden worden gehuisvest. De gastvrouw/-heer moet vervolgens iedere nacht thuis zijn om de regels na te leven. Strikt genomen mag een B&B houder geen privé logé in huis hebben terwijl er 4 gasten in de B&B kamers zijn. Bij overtreding van de regels dreigt, naast de dan al genomen inkomstenderving, een boete van € 21.750 en verlies van de vergunning.

Iemand met een vergunning voor vakantieverhuur kan maximaal 30 dagen maximaal 4 vluchtelingen opvangen, indien die niet tijdig zijn aangemeld, krijgt de vergunninghouder een boete van ruim € 8.700 en verliest de vergunninghouder waarschijnlijk de vergunning. Je kan niet achteraf melden en als gasten niet opdagen kan een vergunninghouder de melding niet corrigeren.

Al die regels zijn in de afgelopen paar jaar steeds strenger gemaakt en zijn die regels in normale tijden al idioot, de absurditeit ervan is wel heel erg wrang wanneer er een dringende noodzaak tot opvang is. Het lost de woningnood niet op en het biedt geen soelaas bij de behoefte aan noodopvang. Het zou fijn zijn wanneer de mensen die kunnen opvangen, dat ook mogen. Voor korte of lange termijn, in een zelfstandige woning, in een huurwoning en naast eventuele andere gasten.

Gemeente Amsterdam sta de Amsterdammers toe gastvrij te zijn en maak het mogelijk om maximaal onderdak te bieden aan vluchtelingen. Dat moeten we niet voor de rechter hoeven te bevechten, dat moet direct worden toegezegd en geregeld.

R. Sauer, Amsterdam

Intussen hebben we antwoord op bovenstaande vraag. Bekijk hier de correspondentie van Amsterdam Gastvrij met de gemeente onder het kopje EN VERDER

Bijeenkomst (gemeenteraadsverkiezingen) 7 maart 2022 groot succes!

Maandag 7 maart werd bedoeld, veel informatie en goede voorlichting door beide onze beide 's avonds belangen. Een fantastische aftrap van Egbert van der Zee en Elena Simons, later meer. Een grote opkomst voor veel en diverse vragen. Een goede start voor 16 maart en de voorbereidingsperiode.

Met de verkiezingen op komst heeft Amsterdam Gastvrij een avond belegd voor haar leden om terug te kijken op de beslissingen van de gemeenteraad in de afgelopen periode. Onze huidige voorzitter Maarten Bruinsma heeft dit heel duidelijk laten zien middels sheets (te zien op de website) en onze ‘oude’ voorzitter heeft de 2 politici aan de tand gevoeld over hun gedachten, mening over de komende periode aan de hand van de verkiezingsprogramma’s. Een goede voorbereiding op onze keuze op 16 maart as. 

D66 (Eric Schmit, 9e op de lijst) en CDA (Rogier Havelaar, 2e op de lijst)) hebben de handschoen opgepakt.

D66 zet in op herstel (veel hosts hebben moeten interen), zet in kwaliteit toerisme en op geen overlast in het centrum voor de komende 4 jaar. Eric beaamde dat cijfers de beste basis zijn om een beleid te vormen. Hij ziet de host van de B&B als oplossing voor het probleem om toeristen naar de stad te halen die in onze cultuur geïnteresseerd zijn. Hij ziet de hosts als de gastheren van de stad. Het beleid moet ook gestoeld worden op gesprekken vooraf met o.m. hosts en niet op aannames. Er moet een afdeling komen die zich alleen met het toerisme bezighoudt; hij ging niet zover om een wethouder Toerisme te promoten. Ook de legale Vakantieverhuur ziet D66 niet als een oorzaak van overlast.

CDA heeft al een historie in haar beleid t.o.v. toeristische verhuur in de laatste periode laten zien (Zie sheets op de website) en had veel kritiek op de manier waarop sommige besluiten en amendementen tot stand zijn gekomen. Ziet meer heil in een vast bedrag voor de toeristenbelasting dan een percentage omdat veel bezoekers die zorgen voor overlast vaak naar goedkope overnachtingen op zoek zijn. Hij wil handhaving binnen 30 min ter plaatse (ook dus bij B&B’ s en Vakantieverhuur) om de overlast aan te pakken en niet ter controle van de regels na een paar dagen.  

Rogier maakte duidelijk dat het beleid mede wordt bepaald door de W.I.A. (Wonen In Amsterdam), een steeds terugkerend onderzoek. De hosts van de B&B ’s moeten met rust worden gelaten. Hij gaf duidelijk aan dat een loting heel onzorgvuldig is en gebruik van termen als voornemen tot boete niet gebruikt mag worden. Het aantal juridische procedures is hiermee dusdanig hoog geworden dat het moeilijk is voor de gemeente om de relevante zaken goed aan te pakken.

Beiden zien het als noodzaak om het boetebeleid opnieuw op te zetten; de huidige boetes zijn veel te hoog. Ook waren ze het eens over de aanpak van overlast in het centrum. D66 ziet heil in het minderen van de ramen en het opzetten van een prostitutie hotel (dit wordt onderzocht) en de CDA in de eis om de coffeeshops alleen aan Nederlands ingezeten hun producten te laten verkopen. Vakantieverhuur is niet synoniem met overlast en behoeft daarom geen beperkingen. Zelf miste ik de visie om terug te gaan naar de 60 dagen aangezien de goede Vakantieverhuurder zich ook heel erg inzet voor kwalitatief toerisme in onze stad. Juist met meer dagen beschikbaar kunnen huidige eigenaren zelf de gasten ontvangen en begeleiden. En vooral hier dus een andere kijk op het boetebeleid.

Rogier haalde de W.I.A. en het volksinitiatief aan (voor een maximumaantal overnachtingen per jaar) om als basis voor het beleid te gebruiken. Hij beaamde dat het terugvallen op de steeds veranderende Huisvestingswet vanwege een uitsprak van de Raad van State niet bevorderlijk is voor een juist beleid.

In de huidige Gemeenteraad heeft het CDA aangetoond het particulier toeristische verhuur goed te begrijpen. D66 was een goede 2e hierin maar in dat verkiezingsprogramma staan wel een paar zaken die niet zo prettig zijn voor onze toekomst.

De standpunten van de VVD, Groen Links, PvdO, CU en Volt zijn niet aan bod gekomen aangezien er geen vertegenwoordiging was.

De 2 sprekers voorafgaande aan deze discussie hebben ons laten zien hoe belangrijk feiten en data zijn.

Egbert van der Zee heeft in een gedegen onderbouwd verhaal aangetoond dat cijfers de basis moeten zijn voor een beleid op toerisme in een stad als Amsterdam. Geen aannames maar de feiten zoals bekend vanuit de onderzoeken als W.I.A. Hij bepleitte een speciale afdeling alleen voor het toerisme, bemand met deskundigen; de opleidingen zijn er zowel in Leuven, als Breda als Leeuwarden. Op universitair en hbo-niveau. Aan onze nieuwe gemeenteraad om dit advies op te volgen en aan ons, de leden van Amsterdam Gastvrij als inwoners van Amsterdam om ook een College te kiezen wat de waarde van zo’n advies kan waarderen. En het belang van het onderzoek van de expertpool toeristische verhuur woonruimte (in samenwerking met Bureau Stedelijke Planning (part of Sweco)) in te zien. De sheets komen op de website.

Elena Simons benaderde het toerisme op een creatieve manier en wil heel graag de hosts helpen een alternatieve agenda te bieden voor onze gasten. We kunnen onze reacties kwijt op https://www.reinventtourism.com/.

Maandag 7 maart werd een avond zoals bedoeld, veel informatie en goede voorlichting door zowel onze beide ‘voorzitters’ als de aanwezige politici. Een grote opkomst zorgde ook voor veel diverse vragen. Een goede start voor 16 maart en de komende raadsperiode.

Geluidsopname (volgt)
Presentatie Maarten Bruinsma Presentatie Egbert van der Zee Presentatie Tim Klein Haneveld (volgt) Verkiezingen overzicht

Parool Opinie: ‘Particuliere, toeristische verhuur lost eerder overlast op dan dat het die veroorzaakt’

Op het bordje van de nieuwe gemeenteraad ligt ook de opdracht voor goed toerismebeleid. De feiten worden echter niet gebruikt en dat leidt tot schadelijke oplossingen. De gemeenteraad legt een link tussen overtoerisme, woningnood en particuliere, toeristische verhuur in een bed and breakfast (de bewoner is thuis terwijl er gasten verblijven) of vakantieverhuur (de bewoner is zelf op vakantie en gasten maken gebruik van de woning). Een link die met geen enkel feit onderbouwd wordt. Sterker nog, particuliere, toeristische verhuur lost eerder overlast op dan dat het die veroorzaakt! Immers, gasten die in direct contact met een Amsterdammer de stad ontdekken, zullen zich er veel meer van bewust zijn dat ze inderdaad precies dát zijn: gasten! In tegenstelling tot de meeste massatoeristen.

“Geen vakantieverhuur meer in de binnenstad en een beperkt aantal B&B-vergunningen zou de overlast sterk terugdringen.” Een feitelijk onjuiste aanname. In de binnenstad slaapt minder dan 2 procent van de toeristen bij particulieren. Men kan niet met droge ogen volhouden dat dát dus die ‘hordes toeristen’ zijn. En wat te denken van spreiding? Hotels zijn voornamelijk in het centrum, particuliere verhuur vindt voor 70 procent buiten het centrum plaats.

Nog zo een: “De vastgoedmarkt wordt wreed verstoord door de toeristische verhuur.” In slechts 0,4 procent van alle Amsterdamse woningen kun je slapen in een B&B, dát veroorzaakt dus niet de prijsopdrijving die nu plaatsvindt. Ander fabel: een B&B had ook een woning kunnen zijn. Maar zo zit het niet. B&B-hosts scheppen er plezier in bezoekers aan de stad zich gast te laten voelen, hen wegwijs te maken in Amsterdam, de do’s and don’ts uit te leggen. Zo iemand geeft die gastvrijheid niet op om jarenlang huurders in huis te nemen. B&B’s verbieden levert dus geen woningen op, net zomin als de legale vakantieverhuur van 30 nachten per jaar verbieden.

Wat wél gebeurt als de gemeente ook in de volgende periode blijft volharden in draconische maatregelen tegen bewoners die vooral een vriendelijke stad willen laten zien, is dat die bewoners, die de stijgende woonlasten nu nog net kunnen betalen door de inkomsten die ze uit toeristische verhuur halen, Amsterdam zullen verlaten. Daar komt geen leraar of politieman voor in de plaats, maar de opkoper die het pand weer voor veel geld doorverkoopt.

Kortom, Amsterdam doet er beter aan deze ambassadeurs van de stad te omarmen als eerste lijn tegen de overlastgevende toerist. Gemeenteraad, neem deze uitgestoken hand aan.

Diederik van der Staay, Amsterdam (Kernteamlid Amsterdam Gastvrij en parttime B&B-host)

WOB verzoek particuliere toeristische verhuur van Mr. Paul Goes binnenkort openbaar

Paul Goes, tot 1 juli 2021 werkzaam als raadsheer bij het Gerechtshof Amsterdam, produceerde een 200 pagina tellend onderzoek met de titel ‘Tutorial Toeristische Verhuur Deel A’ en ‘Tutorial Toeristische Verhuur Deel B’ naar toeristische verhuur en met name de wijze waarop de Raad van State omgaat met de zaken die zij op haar bord krijgt in relatie tot de wetgeving omtrent toeristische verhuur. De tutorial is gebaseerd op vakantieverhuur maar is grotendeels ook te lezen als voor B&B. Lees hier de samenvatting en de Korte inleiding bij de samenvatting. En hier het WOB verzoek.

De Europese Commissie heeft een Raadgeving/enquête t.a.v. particuliere toeristische verhuur uitgeschreven teneinde tot Europese wetgeving te komen. Vandaag, 13 december tot middernacht laatste kans!

De commissie buigt zich over het fenomeen particuliere toeristische verhuur in Europa naar aanleiding van het voortdurende gekrakeel in verschillende Europese landen en met name de grote steden die er allen hun eigen regelgeving op nahouden.

Zo lijkt de Amsterdamse regelgeving meer ingegeven door politieke druk dan door een concrete doelstelling. Deze door de gemeente zelf genoemde 'juridische experimenten' zijn zeer schadelijk voor de verhuurders, die alleen met een kostbare juridische procedure hun recht op verhuur kunnen behouden.

Amsterdam Gastvrij neemt namens haar leden deel aan iedere online én live bijeenkomst over dit onderwerp.

(lb) Maarten Bruinsma, voorzitter Amsterdam Gastvrij tijdens short term rental vergadering Europese Commissie 10-12-2021

Enquête Europese Commissie (VUL ALLEMAAL IN SVP)

Door Amsterdam Gastvrij ingevuld enquêtevoorbeeld, van enige context voorzien.

Amsterdam Gastvrij zienswijze en annex met tijdlijn regelgeving gemeente Amsterdam tussen 2013 en 2021.

Engelse versie zienswijze.

Reactie van De European Cities Aliance (de Verenigde Europese Steden) waar ook Amsterdam in zit.