AGV: Standpuntbepaling Amsterdam Gastvrij particuliere toeristische verhuur

Standpuntbepaling particuliere toeristische verhuur
ingebracht stuk van Amsterdam Gastvrij tbv de Commissievergadering Wonen op 7 maart 2018.

Uw commissie vergadert a.s. woensdag over de particuliere toeristische verhuur. Daarbij wordt gekeken naar zowel de beleidsmaatregelen zoals die de afgelopen periode zijn genomen als naar voorgenomen nieuw beleid. Amsterdam Gastvrij, de belangenvereniging voor de particuliere toeristische verhuur (inmiddels 250 leden), deelt in deze notitie graag zijn standpunt over de in deze commissievergadering aan de orde komende onderwerpen.

Algemeen: feiten, nuance en redelijkheid zijn nog ver te zoeken
Amsterdam Gastvrij is opgericht omdat de particuliere exploitanten van B&B’s en vakantieverhuurders door de gemeente Amsterdam steeds meer beperkingen opgelegd krijgen, zonder dat daar goede redenen voor zijn. De particuliere toeristische verhuur wordt verantwoordelijk gehouden voor drukte, overlast, woonfraude, illegale hotelexploitatie, stijgende huizenprijzen en woningonttrekking. We hebben in eerdere publicaties laten zien dat deze aantijgingen weinig tot geen hout snijden (publicatie: Daverende rolkoffers). Het beleid alsmede de uitvoer daarvan, wordt overheerst door emoties en niet door feiten. Tot onze spijt is daar tot op heden nog geen verandering in gekomen. Dat blijkt opnieuw uit de evaluaties en voornemens die uw commissie op 7 maart bespreekt. Wij zouden graag zien dat feiten, nuance en redelijkheid worden teruggebracht in het debat, het te vormen beleid en de uitvoering daarvan.

Agendapunt 16: Meldplicht vakantieverhuur is door goede afspraken Airbnb overbodig
De gemeente lijkt tevreden over de eerste oogst van 6.000 meldingen op 2.500 adressen van vakantieverhuur over de eerste periode van oktober – december 2017, maar vindt dat extra voorlichting en handhaving nodig is om het aantal meldingen te vergroten.
Opvallend is dat bij de evaluatie van de afspraken met Airbnb (agendapunt 22) de gemeente aangeeft dat deze afspraken goed werken, onder andere omdat Airbnb vakantieverhuur van meer dan 60 dagen niet toestaat, waardoor het aantal boekingen van meer dan 60 dagen in één jaar tijd is teruggelopen tot 5%, waar dat in 2016 nog 18% was. Kortom, zeker nu een vergelijkbare afspraak met Booking.com is gemaakt, is de meldplicht helemaal niet nodig. Het systeem werkt al. Waarom dat toch intensiveren en geld uitgeven aan iets dat al werkt?

Agendapunt 17:  Vakantieverhuur terugbrengen van 60 naar 30 dagen
Deze aangekondigde maatregel per 1 januari 2019 heeft tot doel de overlast van vakantieverhuur te bestrijden. Opvallend is dat die overlast nergens wordt onderbouwd. De Leefbaarheidsmonitor Amsterdam 2017 (niet geagendeerd?) laat zien dat de waardering van Amsterdammers voor hun buurt al 16 jaar lang gestaag toeneemt, van 6,9 in 2001 tot een 7,5 in 2017. ‘Overlast van andere groepen’ (één van de onderzochte kenmerken) is bij 86 van de 90 wijken afgenomen. 6 wijken scoren onder de 6, waarvan er 4 in het centrum liggen, maar die scoren ook in eerdere jaren al laag. In slechts 5 wijken (van de 90 dus) is de overlast van andere groepen de laatste twee jaar toegenomen, waarvan er 3 in het centrum liggen. Deze gegevens kunnen toch moeilijk als bewijs voor toegenomen overlast door vakantieverhuur worden aangemerkt. Ook als we kijken naar het aantal adressen dat op dit moment tussen de 30 en 60 dagen zijn huis verhuurt, is daar geen argument te vinden. Uit uw eigen rapportage Toeristische Verhuur van Woonruimte blijkt dat op dit moment niet meer dan 20% meer dan 30 dagen verhuurt. Dus 80% van de vakantieverhuurders zit al onder de 30 dagen, hetgeen niet verwonderlijk is omdat de meeste mensen niet zo lang vakantie hebben. Als deze 4.000 adressen (20% van 20.000) straks gemiddeld 15 nachten minder gaan verhuren zijn dat 60.000 minder overnachtingen op een totaal van 15 miljoen… Zeker zo belangrijk is dat u met deze maatregel juist een groep gewone Amsterdammers treft die zijn 60 dagen gebruikt om daar een beperkt inkomen mee te aan te vullen of er zijn vakantie in Spanje of Turkije mee te kunnen betalen.

Agendapunt 18:  Rapportage Toeristische verhuur 2017
Alle kenmerken laten stabilisatie zien: evenveel advertenties, een lichte daling van het aanbod vakantieverhuur, een stijging van 12% van het aantal B&B’s, een daling van het aanbod aan meer dan 4 personen met 23%. Niet meer dan 7% van de woningvoorraad wordt wel eens aangeboden voor toeristische verhuur. Deze gegevens zijn evenzovele signalen om af te zien van wéér nieuw beleid. Dat wordt nog versterkt door de eerder genoemde Leefbaarheidsmonitor, die ook al geen substantiële redenen aanreikt tot nieuw beleid. Waarom vindt u het dan toch nodig de particuliere verhuur verder in te perken door een voorgenomen vergunningenstelsel, aanscherpen van de meldplicht en terugbrengen van vakantieverhuur tot 30 dagen. Beleidsdrift? Laten zien dat u ‘iets’ doet? Op basis van uw eigen rapportages en onderzoeken, zien wij niet in waarom.

Agendapunt 19: Verhuur aan meer dan 4 personen voor gezinnen
Uw afwijzing van dit verzoek van lid Boomsma motiveert u op grond van de ‘vele nadelen en risico’s’. Die worden echter in uw brief nergens onderbouwd, behalve dat er een rookmelder zou zijn vereist. Nog los van de juridische anomalie dat niet in te zien valt dat een huis waar een gezin met 4 kinderen woont, opeens niet ter beschikking gesteld mag worden aan een ander gezin met 4 kinderen (en welk collectief belang wordt daarmee gediend?) zou het voorschrijven van een rookmelder een eenvoudige manier zijn om verhuur aan gezinnen gewoon toe te staan. De afwijzing doet erg gezocht aan. Het impliciet weren van gezinnen met meer dan twee kinderen als toeristen, draagt bovendien niet bij aan de wens van velen, waaronder uw commissie, namelijk: meer kwalitatief toerisme.

Agendapunt 20:  Resultaten handhaving woonfraude 2017
Wat aan de gepresenteerde cijfers vooral opvalt is het grote gat tussen het aantal buitendienstonderzoeken, nl. 7.783 en het in verhouding daarmee zeer beperkte aantal boetes en sluitingen, nl. 526, nog geen 6,5%. Dat impliceert dat 93,5% van alle onderzoeken bij nader inzien onnodig waren. In totaal vonden 1.770 meldingen m.b.t. toeristische verhuur plaats. Ook daartegen afgezet is 526 niet meer dan 30%. Van onze leden weten we hoe intimiderend en ontwrichtend een huisbezoek werkt. De eerste vraag is: welke buur heeft mij ‘aangegeven’ ? Als dan in 70% - 90% van alle ‘aangiftes’ het inderdaad blijkt te gaan om een jaloerse, maar anonieme buur, werkt dat uiterst ontwrichtend voor de sociale samenhang in een straat of buurt. Ook blijken handhavers zelf vaak niet goed op de hoogte van regels en ‘zeggen dan maar wat’ of proberen door intimidatie indruk te maken. Wij vragen u daarom een veel voorzichtiger aanpak te kiezen, dan de manier waarop er nu vanuit Zoeklicht met hagel wordt geschoten.

Agendapunt 23:  Capaciteitsbeleid B&B door middel van een vergunningenstelsel
Het terugdringen van het aantal B&B’s door middel van een vergunningenstelsel per 1 januari 2019 is het nieuwste voorstel van dit college. In de strijd voor of tegen wat precies? Opnieuw is geheel onduidelijk welk doel deze maatregel moet dienen. Gebiedsgerichte beperking van overlast ? De eerder genoemde vier buurten in het centrum? Nergens toont het college aan dat de overlast in deze vier wijken het gevolg is van B&B’s en niet van de daar alom tegenwoordige horeca, bachelorparties, vrolijke Amsterdammers vanuit Amsterdam Zuid Oost of Nieuw West, Nederlanders uit Enschede die een dagje Amsterdam doen. Daar komt bij dat de juridische uitwerking van een dergelijk vergunningenbeleid uiterst ingewikkeld is, zoals mag blijken uit het Treiber Arrest van het EHvJ uit 2017 met betrekking tot een vergunningenstelsel voor rondvaartboten.

Samenvattend:
1. Zet uw regeldrift on hold, geen 30 dagen, geen vergunningenstelsel
2. Verzin een alternatief voor het ontwrichtende zoeklicht/handhaving
3. Baseer uw beleid op feiten en redelijkheid, niet op sentiment
4. Particuliere toeristische verhuurders zijn ook (gewone) Amsterdammers en vaak ambassadeurs van de stad. Behandel ons als zodanig en ga actief met ons in gesprek rondom beleidsvragen.